Την ώρα που όλος ο κόσμος ανήσυχος περιμένει τις εξελίξεις, και κάθε χώρα παίρνει όλο και πιο δραστικά μέτρα κοινωνικού αφανισμού, οι Άγγλοι φαίνεται να ακολουθούν μια εντελώς διαφορετική στρατηγική. Ο χρόνος θα δείξει εάν θα δικαιωθούν, και το στοίχημα είναι μεγάλο. Βασίζεται σε αρκετές υποθέσεις, και τα μέτρα που θα θεσπίσουν θα πρέπει να λειτουργήσουν άριστα όταν αυτό χρειαστεί. Ας προσπαθήσουμε να δούμε το σκεπτικό πίσω από μια τέτοια περίεργη απόφαση. Γιατί; Διότι εάν κερδίσουν, ο κόσμος όλος θα κερδίσει μελλοντικά.
Όλα βασίζονται στην υπόθεση ότι αναπόφευκτα, το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού θα μολυνθεί από τον κορωναϊό, ένα ποσοστό που μπορεί να φτάσει το 80%, ανεξαρτήτως των μέτρων που θα ληφθούν. Από την στιγμή που δεν μπορείς να το ελέγξεις, είναι προτιμότερο να το αντιμετωπίσεις. Εφόσον και οι δομές υγείας είναι περιορισμένες, η ροή των σοβαρών περιστατικών προς αυτές θα αποδειχτεί κρίσιμη. Το Ιταλικό μοντέλο -που υιοθετούν σχεδόν όλες οι χώρες- αποβλέπει στο να σταματήσει την λοίμωξη. Το Αγγλικό μοντέλο επιδιώκει την λοίμωξη. Αλλά την λοίμωξη συγκεκριμένης ομάδας πληθυσμού. Με την θνητότητα από τον ιό υπολογιζόμενη στο 0,3-0,8% στους κάτω των 60 ετών, θέλουν να προσβληθεί όσο το δυνατόν περισσότεροι από την λιγότερο ευπαθή ομάδα του πληθυσμού. Αυτοί, αποκτώντας ανοσία, δε θα μπορέσουν να μεταδώσουν τον ιό. Όσο περισσότεροι, τόσο μικρότερη η δύναμη της λοίμωξης. Πως λέγεται αυτό? Herd immunity (*Ανόσια της αγέλης).
Κατ αυτή την θεωρία, η Αγγλική κυβέρνηση επιδιώκει αυτή την στιγμή τη μόλυνση του πληθυσμού, έως ότου οι νοσοκομειακές κλίνες πλησιάζουν τα όρια πληρότητας. Τότε θα προσπαθήσουν να μειώσουν, αλλά και πάλι όχι να σταματήσουν εντελώς, τον ρυθμό εξάπλωσης. Το μυστικό είναι να πετύχουν ισορροπία μεταξύ κρεβατιών που αδειάζουν και νέων περιστατικών (εισαγωγές – εξιτήρια δηλαδή). Εκεί έγκειται και ο μεγάλος κίνδυνος. Κατά την διάρκεια της αντιμετώπισης των βαριών περιστατικών, λιγότερο σοβαρά ασθενείς θα αναρρώνουν. Έτσι, μέσα στο σύνολο του πληθυσμού, θα διογκώνεται μια μεγάλη μερίδα άνοσων ατόμων, μη ικανών να μεταδώσουν νόσο. Αυτοί ο ίδιοι όμως, θα επιστρέφουν στις δουλειές τους κανονικά, το βράδυ θα βγαίνουν στις παμπ, και η κοινωνία θα λειτουργεί ομαλά.
Άρα, τόσο τα περιστατικά που νοσηλεύονται θα πρέπει να διεκπεραιώνονται άρτια, όπως επίσης και οι προβλέψεις τους αναφορικά με τον ρυθμό ημερήσιων εισαγωγών στις μονάδες νοσηλείας και εντατικής θεραπείας να αποδειχθούν χειρουργικά ακριβείς, ώστε να μην καταρρεύσει το σύστημα. Λεπτές ισορροπίες.
Σχολεία: Τα παιδιά γενικά δε θα νοσήσουν βαριά, έτσι η κυβέρνηση θα τα χρησιμοποιήσει ώστε να μολυνθούν επιπλέον άτομα, όταν ο ρυθμός εμφάνισης νέων κρουσμάτων θα χρειαστεί να αυξηθεί. Όταν αυτός ο ρυθμός ξεπεράσει τα όρια, τότε θα κλείσουν τα σχολεία. Δε μπορούν να το παραδεχτούν δημόσια, γιατί το πολιτικό κόστος είναι τεράστιο, όταν παραδέχεσαι έναν τέτοιο τρόπο ”αξιοποίησης” των μαθητών. Κάτι ανάλογο ισχύει για συναυλίες, ποδοσφαιρικούς αγώνες και άλλα γεγονότα και εκδηλώσεις που αφορούν μεγάλη συνάθροιση ατόμων. Έτσι, και τα σχολεία θα κλείσουν για μικρότερο διάστημα, και το ποσοστό των άνοσων ατόμων θα αυξηθεί.
Με την πάροδο του χρόνου, το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού θα αποκτήσει ανοσία, οι βαριά νοσούντες θα έχουν αντιμετωπισθεί επαρκώς, και η χώρα θα έχει γίνει ανθεκτική.
Και τι μένει; Το κομβικό σημείο για μια χώρα. Η προστασία αυτών για τους οποίους ο ιός μπορεί να αποδειχθεί φονικός. Κι αυτό δε μπορεί κανένας υπολογισμός να το προβλέψει. Το Ιταλικό σχέδιο είναι να ελεγχθεί η μετάδοση του ιού μέχρι πλήρους εξάλειψης του. Ακούγεται εντυπωσιακό, αλλά μέχρι πότε; Τα μέτρα δεν θα είναι παντοτινά. Θα επανέλθει χαλάρωση και επαναφορά στον προηγούμενο τρόπο ζωής. Και τότε οι λοιμώξεις θα επανεμφανιστούν. Τα ποσοστά και τα νέα κρούσματα θα επανέλθουν. Και το ίδιο θα χρειαστεί να γίνει και με τα κοινωνικά μέτρα. Αυτό το μοντέλο δε μπορεί λοιπόν να λειτουργήσει σε βάθος χρόνου, σκέφτηκαν στο ”νησί”. Επιπλέον, απαιτεί τεράστιο διάστημα ώστε να επιτύχει ανοσολογικά επαρκή και ικανό πληθυσμό, με χαμηλό κίνδυνο εξάπλωσης της λοίμωξης στις ευπαθείς ομάδες.
Σήμερα αυτό που προσπαθούν να πετύχουν είναι μια ισορροπία ανάμεσα σε νοσηλείες και λοιμώξεις. Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος θα προωθήσουν νέα μέτρα. Αλλά πουθενά στην Αγγλία σήμερα δε λένε ”μείνετε σπίτι”. Το στοίχημα είναι μεγάλο. Σήμερα γι αυτούς, αύριο για όλους μας.
Οι αντιδράσεις επίσης μεγάλες. Όπως και οι πιέσεις. Τόσο από τον απλό κόσμο όσο και από επιστημονικές κοινότητες. Ο κύριος λόγος είναι ότι η όλη στρατηγική μοιάζει με πείραμα με συμμετέχοντες τους ίδιους τους πολίτες. Πείραμα γιατί πολλά πράγματα σχετικά με την συμπεριφορά του ιού είναι άγνωστα. Δε γνωρίζουμε για παράδειγμα εάν ο ιός θα προκαλέσει δεύτερο κύμα επιδημίας τον χειμώνα, εάν όντως θα προκληθεί herd immunity, και αν ναι, πόσο αυτή θα διαρκέσει…
Είναι η ίδια λογική, μ’ αυτήν που λέει ότι εάν επιτραπεί σε όλους να οδηγούν αυτοκίνητα δίχως ζώνη ασφαλείας και μηχανές χωρίς κράνος, πληρώνοντας ένα τίμημα περισσότερων νεκρών σε τροχαία ατυχήματα βραχυπρόθεσμα, σε βάθος χρόνου δημιουργείς ένα έθνος οδηγικά πιο ευσυνείδητων ατόμων. Ο χρόνος θα δείξει.
1 Σχόλιο. Leave new
Μερικά σχετικά σχόλια, γύρω από το θέμα, που ανέκυψαν από όσα ακούω τα τελευταία 24ώρα: 1. Είναι λάθος και πρέπει να αποφεύγονται συγκρίσεις μεταξύ χωρών γιατί τα δεδομένα δεν είναι παράλληλα. 2. Οι επιδημιολογικές καμπύλες ειναι μόνο βασικές εκτιμήσεις που γίνονται στην αρχή της εξάπλωσης. Όσο εξαπλώνεται μια επιδημία τόσο λιγότερο αξιόπιστες γίνονται. 3. Τα περισσότερα από όσα κυκλοφορούν στο δίκτυο και στα κοινωνικά μέσα είναι από ανακριβή εώς επικίνδυνα. Ακόμα και συνάδελφοι, καλοί ή όχι στον χώρο τους, δεν έχουν εξειδικευθεί σε έλεγχο εξάπλωσης μεταδιδόμενων νοσημάτων (Communicable Disease Control Consultants). Δεν αναφέρομαι καν σε μαθηματικούς, δημοσιογράφους κλπ. 4. Από την WHO μπορούμε να αντλήσουμε αξιόπιστες πληροφορίες, αλλά το έργο τους έχει γίνει εξαιρετικά περίπλοκο προσπαθώντας να βοηθήσουν τόσες και τόσο διαφορετικές χώρες και πληθυσμούς. Προτείνω όποιος χρειάζεται αξιόλογη πληροφόρηση να αναζητήσει σε London School of Hygiene and Tropical Medicine, Johns Hopkins και TH Chan School of Public Health του Harvard. 5. Δεν εξετάζεται κάθε άνθρωπος στον κόσμο, και τα ποσοστά θνητότητας θεωρώ πως είναι υπερεκτιμημένα. Τα κριτήρια ελέγχου, επίσης διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Χαμηλά ποσοστά μπορεί να προκύπτουν τόσο από ανεπαρκείς ελέγχους όσο και από μικρά φορτία νόσου. 6. καμία απόφαση δεν είναι απλή και δίχως αρνητικές συνέπειες. 7. κοινωνική απομόνωση δεν είναι τόσο εύκολη, αθώα και αβλαβής όσο ακούγεται ιδίως στις ευπαθείς ομάδες, αν εφαρμοστεί ως ορίζεται. 8. στις πιο πολλές επιδημίες περισσότεροι πεθαίνουν από αδυναμία πρόσβασης στις δομές υγείας παρά από την ίδια τη λοίμωξη. Οι δομές υγείας προστατεύονται με τρεις τρόπους: Δεν τις αναζητούμε αν δεν συντρέχει ιδιαίτερος λόγος, το περίφημο flattening the curve που ακούμε πολύ τελευταία, και επαρκής επάνδρωση για την οποία το κλείσιμο των σχολείων είναι αβέβαιο πόσο βοηθάει. 9. Δύο είναι οι στρατηγικές στην αντιμετώπιση μιας επιδημίας: Προσπάθεια ελέγχου, απομόνωσης και καταγραφής επαφών των κρουσμάτων. Χάνει την αποτελεσματικότητά της όταν η επιδημία ξεφύγει και εξαπλωθεί πάνω από ένα όριο. Η δεύτερη είναι η ανοσία αγέλης. Είναι ο λόγος που εμβολιάζουμε τα παιδιά. Προστατεύεις και αντιμετωπίζεις σωστά όσους διατρέχουν κίνδυνο, εως ότου η μάζα αποκτήσει ανοσία και η νόσος δεν μεταδωθεί στις ευπαθείς ομάδες. Δεν θυσιάζεις τους ηλικιωμένους λοιπόν όπως ακούγεται, αλλά προτρέχεις γι αυτούς. Επειδή η νόσος αυτή και η ανοσολογική απάντηση που προκαλεί στον άνθρωπο δεν είναι γνωστά στην ιατρική κοινότητα, και καθημερινά συλλέγουμε νέα δεδομένα, πολλές τακτικές θα αλλάξουν και στρατηγικές θα επαναπροσδιοριστούν και 10. πλένουμε χέρια!