Μετά από μήνες, έρχεται επιτέλους μια ολοκληρωμένη και σοβαρή μελέτη να δείξει θετικά αποτελέσματα στην μάχη κατά του κορωναϊού. Το ευρέως διαδεδομένο και φθηνό κορτικοστεροειδές δεξαμεθαζόνη, σύντομα θα εισαχθεί στη θεραπεία σοβαρών περιπτώσεων με COVID-19, μετά τα επιτυχή αποτελέσματα μιας κλινικής μελέτης.
Το φάρμακο που επιλέχθηκε ανάμεσα από άλλες υποψήφιες θεραπείες για το COVID-19 λόγω των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων του και της προηγούμενης εφαρμογής του στη θεραπεία του αναφυλακτικού σοκ, δοκιμάστηκε στη μελέτη RECOVERY (Randomized Evaluation of COVid-19 thERapY), η οποία περιλαμβάνει περισσότερους από 11.500 ασθενείς σε 175 νοσοκομεία της Αγγλίας. Επικεφαλής Ο Πήτερ Χόρμπυ από την Οξφόρδη.
2.104 ασθενείς έλαβαν δεξαμεθαζόνη 6mg ημερησίως για δέκα ημέρες, από του στόματος ή ενέσιμα.
Η δεξαμεθαζόνη μείωσε τον κίνδυνο θανάτου κατά το ένα τρίτο στους ασθενείς που υποστηρίζοταν με αναπνευστήρα, και κατά το ένα πέμπτο σε όσους λαμβάνανε μόνο οξυγόνο. Σε ασθενείς που δεν είχαν ανάγκη αναπνευστικής υποστήριξης, διατηρούσαν δηλαδή ικανοποιητικό αερισμό, προφανώς λόγω χαμηλότερης βαρύτητας νόσου, δεν φάνηκε όφελος από το φάρμακο.
Υπολογίζεται ότι για κάθε οκτώ ασθενείς σε αναπνευστήρα που έλαβαν δεξαμεθαζόνη, ένας θάνατος θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Η αντιστοιχία για ασθενείς που βρίσκονταν απλώς σε οξυγόνο, είναι ένας για κάθε 25. Η μοναδική μου ένσταση έχει να κάνει με το 13% θνητότητα 28ημερών σε ασθενείς ΧΩΡΙΣ υποστήριξη, ποσοστό που φαντάζει μεγάλο αν κάνουμε μια ανδρομή στα πρώτα άρθρα που δημοσιεύτηκαν για ανάλογα περιστατικά σήψης.
Ένα σκέλος υδροξυχλωροκίνης της μελέτης έχει ήδη σταματήσει λόγω έλλειψης αποτελεσματικότητας. Η RECOVERY εξετάζει επίσης τα αντι-ιικά λοπιναβίρη-ριτοναβίρη, το αντιβιοτικό αζιθρομυκίνη, το πλάσμα ασθενών που έχουν αναρρώσει και αναπτύξει αντισώματα, και το αντιφλεγμονώδες Tocilizumab.
O μηχανισμός δράσης δεν ειναι τόσο απλός: Η δεξαμεθαζόνη και γενικά τα κορτικοστεροειδή δρουν με τουλάχιστον δυο διαφορετικούς μηχανισμούς ωστε να ρυθμίσουν την γονιδιακή έκφραση/ταυτότητα που χαρακτηρίζει τη φλεγμονή. Μάλιστα, φαίνεται ότι κάποιες από τις σχετιζόμενες με ανοσία και καταπολέμηση φλεγμονής γονιδιακές εκφράσεις, γίνονται αυτό που λεμε upregulated, δηλαδη ενισχύονται, παρά την γενικά ανοσοκατασταλτική δράση που έχει αυτη η κατηγορία φαρμάκων.
Αυτή είναι μια σημαντική ανακάλυψη: η δεξαμεθαζόνη είναι το πρώτο και μοναδικό φάρμακο που έχει κάνει σημαντική διαφορά στη θνησιμότητα των ασθενών με COVID-19. Αν και αυτή η μελέτη δείχνει ότι το φάρμακο ωφελεί μόνο τις σοβαρές περιπτώσεις, αμέτρητες ζωές αναμένεται να σωθούν παγκοσμίως.
