Είναι το σώμα μας πιο πολύ δομημένο από ανθρώπινα κύτταρα ή μήπως κατοικούμαστε κατά κύριο λόγο από βακτήρια;
Εξαρτάται από το πως θα προσεγγίσουμε το ερώτημα. Ας δούμε τι γίνεται με τα ανθρώπινα κύτταρα. Μια μελέτη του 2016 εκτίμησε ότι ένα άτομο 70 κιλών και με φυσιολογικό αιματοκρίτη, έχει περίπου 30 τρισεκατομμύρια ανθρώπινα κύτταρα. Σημειωτέον ότι τα περισσότερα από τα κύτταρα μας είναι χωρίς πυρήνα: 84% είναι ερυθρά αιμοσφαίρια και 5% αιμοπετάλια.
Όσο για τα βακτήρια; H παραπάνω μελέτη του 2016 βρήκε ότι το ίδιο το άτομο των 70 κιλών φιλοξενεί περίπου 38 τρισεκατομμύρια βακτήρια (με ανώτερο όριο τα 400 τρις). Τα περισσότερα από αυτά κατοικούν στο παχύ έντερο.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι η αναλογία ανθρώπινα κύτταρα/βακτήρια είναι 0.8/1, μια αναλογία όμως που εύκολα μεταβάλλεται. Σκεφτείτε για παράδειγμα κάποιον που εμφανίζει βαριά αναιμία έχοντας χάσει το 50% των ερυθρών του αιμοσφαιρίων. Σε ένα τέτοιο άτομο η αναλογία πέφτει στο 0.4/1. Στο άλλο άκρο, συναντάμε κάποιον που κάνοντας προετοιμασία εντέρου για κολονοσκόπηση μειώνει κατά 35 ολόκληρες φορές τον αριθμό των αποικούντων εκεί βακτηρίων. Σ’ αυτή την περίπτωση η αναλογία μετακινείται συντριπτικά στο 27/1 υπέρ των ανθρώπινων κυττάρων. Και μάλιστα κάτι τέτοιο διαρκεί και λίγες εβδομάδες!
Αυτή λοιπόν η μελέτη του 2016 μας προσέφερε και μερικά ακόμα αποκαλυπτικά ευρήματα. Για παράδειγμα, ότι τα ποσοστά αλλάζουν δραματικά αν αντί για αριθμό κυττάρων υπολογίσουμε κυτταρικές μάζες. Δηλαδή σκεφτείτε ότι τα ερυθρά αιμοσφαίρια ενώ αντιπροσωπεύουν το 84% των κυττάρων του ανθρώπινου σώματος, αποτελούν μόλις το 6,5% της συνολικής κυτταρικής μάζας. Αντίθετα, η πλειονότητα των 46 συνολικά κιλών της κυτταρικής μάζας προέρχεται από μυϊκά κύτταρα (43%) και λιποκύτταρα (28%).
Σε αντιδιαστολή η βακτηριακή μάζα είναι μετά βίας 0,2 κιλά. Με αυτή την προσέγγιση δηλαδή είμαστε ξεκάθαρα ανθρώπινοι!
Συνοπτικά η αριθμητικά αναλογία ανθρώπινων κυττάρων προς βακτήρια είναι 0.8/1 ενώ η αναλογία της κυτταρικής μάζας αντιστρέφεται σε 230/1 !