Το MGUS είναι σύνηθες και μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα ή και τίποτα. Είναι σημαντικό όλοι οι γιατροί να γνωρίζουν τα 5 βασικά σενάρια εκδήλωσης της νόσου, και αυτό το άρθρο απευθύνεται κυρίως σε συναδέλφους.
1) MGUS που είναι απλώς MGUS, και τίποτα περισσότερο. Δεν σχετίζεται με τίποτα άλλο (αυτό είναι μακράν το πιο συνηθισμένο σενάριο).
2) MGUS που φαινομενικά σχετίζεται με κάποια ασθένεια αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παράλληλο άσχετο τυχαίο εύρημα (αυτό είναι το δεύτερο πιο κοινό σενάριο). Θυμηθείτε ότι το 5% κάθε ενήλικα άνω των 50 ετών που έχει 1 τουλάχιστον νόσημα θα έχει και MGUS εάν το αναζητήσουμε). Είναι απλώς συχνό και τυχαίο. Με την ηλικία το ποσοστό αυτό αυξάνεται όλο και περισσότερο, όπως επίσης θα συμβεί όταν εφαρμόσουμε στην καθημερινότητα όλο και πιο ευαίσθητες εργαστηριακές μεθόδους ανίχνευσης (φασματομετρία μάζας). Ο επιπολασμός του MGUS είναι 2-3 φορές υψηλότερος σε συγγενείς πρώτου βαθμού ατόμων με MGUS ή μυέλωμα. Αλλά λαμβάνοντας υπ όψην ότι η συχνότητα του μυελώματος είναι μόνο 4/100.000 ετησίως, ένα 3 φορές υψηλότερο ποσοστό 12/100.000 εξακολουθεί να είναι ένας χαμηλός κίνδυνος.
3) MGUS που κάποια στιγμή εξελίσσεται σε κακοήθεια (μυέλωμα, πλασματοκύττωμα, Waldenstrom, κλπ). Είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται έγκαιρα. Ο κίνδυνος εξέλιξης παραμένει επ’ αόριστον. Στην πραγματικότητα ο πραγματικός κίνδυνος εξέλιξης του MGUS σε μυέλωμα ή σχετική διαταραχή κατά τη διάρκεια της ζωής είναι μόνο 10%. Το 90% δεν θα εξελιχθεί ποτέ.
4) Το MGUS όπου ναι μεν βιολογικά είναι απλώς μονοκλωνικη γαμμαπάθεια, αλλά από απλή ατυχία η φύση της μονοκλωνικής πρωτεΐνης (αλληλουχία αμινοξέων και δομή πρωτεΐνης) προκαλεί ορισμένες συγκεκριμένες ασθένειες που τίποτα άλλο δεν μπορεί να τις προκαλέσει (Αμυλοείδωση AL, κρυοσφαιριναιμία Τύπου Ι, νόσος εναπόθεσης ελαφρών αλύσων)
5) MGUS όπου και πάλι απλά συμβαίνει η φύση της μονοκλωνικής πρωτεΐνης (αλληλουχία αμινοξέων και δομή πρωτεΐνης) να προκαλεί ορισμένες ασθένειες που μπορούν επίσης να προκληθούν από χιλιάδες άλλες καταστάσεις (π.χ., περιφερική νευροπάθεια, σπειραματονεφρίτιδα, θρομβώσεις και άλλα) — εδώ είναι που χρειάζεται κρίση και στοχευμένες εξετάσεις ώστε να διασαφηνιστεί ότι η αιτία είναι όντως το MGUS και όχι κάτι άλλο, και ότι ακόμα περισσότερο αν όντως είναι MGUS, εάν οποιοδήποτε είδος θεραπείας κατευθυνόμενης στον μονοκλωνικό πληθυσμό θα βοηθήσει ή θα προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από την ίδια την ασθένεια που προσπαθείτε να θεραπεύσετε.
Τέλος επισημαίνω ότι ακόμα και εάν υπάρχει υποψία για MGUS, δεν χρειάζονται απαραίτητα και όλοι να υποβληθούν ούτε σε ολοσωματική απεικόνιση σκελετού ούτε σε εξέταση μυελού των οστών (μυελόγραμμα). Η πιθανότητα μια τέτοια επεμβατική πράξη να μας δώσει χρήσιμες κλινικές πληροφορίες σε ασθενείς χαμηλού κινδύνου για παράδειγμα, είναι κοντά στο μηδέν. Άρα επιλέγουμε με σύνεση και βάση συγκεκριμένα κριτήρια.
