Το Μυέλωμα είναι στην ειδικότητα μας το νόσημα εκείνο που την τελευταία δεκαετία δέχτηκε τις μεγαλύτερες αναταράξεις, αποτέλεσμα νέων φαρμάκων και θεραπειών. Αυτό συνεχίστηκε και πέρυσι με νέες δημοσιεύσεις και δεδομένα . Παραθέτω κάποια από όσα ξεχώρισα από τη χρονιά που μόλις έφυγε, θέτοντας ως απαραίτητη προϋπόθεση η δημοσίευση να έγινε εντός του 2023.
Anti BCMA CAR T κυτταρική θεραπεία με Cilta-cel (Ciltacabtagene autoleucel) έδειξε καλύτερη επιβίωση ελεύθερης εξέλιξης νόσου (PFS) σε σχέση με dara/pom/dex για ασθενείς που είχαν λάβει 1-3 γραμμές θεραπείας, όλοι ανθεκτικοί στην λεναλιδομίδη. Αν αυτή η προσέγγιση αποδειχθεί και ασφαλέστερη τότε ανοίγει ο δρόμος για προώθηση της σε αρχικότερες φάσεις της νόσου.
Αντίθετα ο συνδυασμός Ide-cel ξεκάθαρα ΔΕΝ οδηγεί σε ίαση, αν και η επιβεβαιωτική τυχαιοποιημένη μελέτη έγινε σε ακόμα πιο επιβαρυμένους ασθενείς σε σχέση με την παραπάνω μελέτη. Το αποτέλεσμα η καμπύλη του PFS σε σχέση με τον χρόνο να βαίνει συνεχώς καθοδικά χωρίς τάση για πλατό.
Παρά τον χαμηλό πήχη, το belantamab δεν έδειξε ανώτερο του συνδυασμού pomalidomide-dexamethasone σε τυχαιοποιημένη μελέτη. Μέτρια υποσχόμενο φάρμακο.
Σε άλλη επίσης τυχαιοποιημένη μελέτη Dara-RVd/αυτόλογη/Dara-Len συντήρηση έδειξε καλύτερο PFS από τον συνδυασμό RVd/αυτόλογη/lenalidomide συντήρηση. Ασθενείς σε καλή κατάσταση οφείλουν πλέον να λαμβάνουν τετραπλό συνδυασμό, και αυτό θα χρησιμοποιώ στην πράξη. Χωρίς όμως συντήρηση με daratumumab καθώς η μελέτη δεν απομόνωσε κάποια επίδραση αυτού του σκέλους θεραπείας στο τελικό αποτέλεσμα.
Νέα υποανάλυση της POLLUX ήρθε να ενισχύσει ακόμα παραπάνω την ήδη εδραιωμένη πεποίθηση του πόσο σπουδαίο φάρμακο το daratumumab είναι- πλεονέκτημα επιβίωσης σε ασθενείς με υποτροπιάζον/ανθεκτικό μυέλωμα παρά το cross over που προέβλεπε ο σχεδιασμός της μελέτης. Το είπα και παραπάνω, το φάρμακο πρέπει να χρησιμοποιείται νωρίς, συνδυάζεται άριστα με άλλα σχήματα και επιβαρύνει πολύ λίγο την τοξικότητα τους.
Το επόμενο δεν αφορά μελέτη. Αλλά η προσπάθεια διαγνωστικής επαναταξινόμησης του μυελώματος είχε προβλήματα. Ασθενείς με λόγο ελεύθερων ελαφρών αλύσων >100 δεν έχουν 80% κίνδυνο εξέλιξης στην διετία όπως είχε δημοσιευτεί. Στην πραγματικότητα το ποσοστό είναι πολύ πιο κοντά στο 30%. Αυτοί οι ασθενείς λοιπόν δεν χρειάζονται θεραπεία.
Η μελέτη MASTER είναι πρωτοποριακή. Γιατί απλά δεν ακολουθεί την πεπατημένη του να προσθέτεις ένα δραστικό φάρμακο σε έναν ήδη υπάρχον αποτελεσματικό συνδυασμό. Ο ρόλος της θεραπείας συντήρησης την εποχή των τετραπλών σχημάτων πρέπει να επαναπροσδιορισθεί. Το οφείλουμε στους ασθενείς που δικαιούνται να απαλλαγούν από μόνιμη θεραπεία, εφόσον επιτύχουν MRD αρνητική ύφεση.
Σε έναν πληθυσμό βαριά προθεραπευμένων ασθενών, mezigdomide με dexamethasone φαίνεται να έχουν κάποια (μέτρια) αποτελεσματικότητα. Για αυτούς λοιπόν τους ασθενείς που έχουν υποτροπιάσει μετά από BCMA και GRPC5D θεραπεία, θα ήταν επιθυμητό να έχουμε πρόσβαση στο φάρμακο.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να παρατείνεις το PFS, αλλά μακροχρόνια συντήρηση με carfilzomib, lenalidomide, dexamethasone μετά από αυτόλογη μεταμόσχευση αμφιβάλλω αν είναι η καλύτερη ιδέα να το επιτύχεις. Αν και στη μελέτη ATLAS αυτό επετεύχθη, τα αγκάθια και οι αστερίσκοι (όπως ο αριθμός των ασθενών που την εγκατέλειψαν) ήταν πολλά για να επιτρέπουν ασφαλή συμπεράσματα.
Καλή χρονιά!