Ρωτάμε συστηματικά και επίμονα πολλές φορές τους ασθενείς για το αν παρουσιάζουν το συγκεκριμένο σύμπτωμα. Κάποια στιγμή θα προσπαθήσω να εξηγήσω την παθοφυσιολογία των νυχτερινών εφιδρώσεων. Είναι πολύπλοκο και έχει να κάνει με την ημερήσια διακύμανση της θερμοκρασίας του σώματος και τους αντίστοιχους υποδοχείς. Θα το αφήσω για μια ξεχωριστή ανάλυση. Αλλά σαν σύμπτωμα, τι είναι και έχουμε λόγο να επιμένουμε να ρωτάμε τους ασθενείς;
Οι νυχτερινές εφιδρώσεις, σε αντίθεση με ότι νομίζουμε, είναι ένα απίστευτα μη ειδικό σύμπτωμα. Επίσης έχει πολύ φτωχή συσχέτιση με οποιαδήποτε συγκεκριμένη νοσολογική οντότητα. Ιδίως εάν εκδηλώνεται ως το μοναδικό σύμπτωμα.
10-40% του απολύτως υγιούς πληθυσμού μπορεί ανά διαστήματα να αναφέρει νυχτερινές εφιδρώσεις χωρίς να υπάρχει κανένα υποκείμενο νόσημα. Το πρώτο που κοιτάμε είναι εάν όντως το σύμπτωμα του ασθενούς ταιριάζει με αυτό που στην αγγλοσαξονική ιατρική ορολογία αναφέρεται ως drenching night sweats. Εάν δηλαδή η ένταση τους είναι τέτοια που ο ασθενής μουσκεύει κατά την διάρκεια της νύχτας. Αναγκάζεται κυριολεκτικά να αλλάξει τα ρούχα του ύπνου ή ακόμα και τα σεντόνια. To βλέπουμε στα εξωτερικά ιατρεία σε ασθενείς με λευχαιμία ή λέμφωμα.
Αλλά όπως προανέφερα, σχεδόν αποκλείεται ένα τέτοιο σύμπτωμα να είναι και το μοναδικό. Το ιστορικό και η κλινική εξέταση αποτελούν κατά συνέπεια βασικά εργαλεία. Στη διαφορική διάγνωση θα μπουν λοιμώξεις, φλεγμονώδη νοσήματα, κακοήθειες, ορμονικές διαταραχές. Ψάχνουμε για σπληνομεγαλία, διόγκωση λεμφαδένων, ανωμαλίες από την γενική αίματος και σημάδια λοίμωξης ή αυτοάνοσων συμπτωμάτων.
Περιέργως, δεν είναι καθόλου απίθανο, μετά από όλα αυτά να μην έχουμε καταλήξει σε κάποια διάγνωση. Πρωτόκολλα και κατευθυντήριες οδηγίες δεν υπάρχουν. Σε κάποιες χώρες, κάποια προσπάθεια πάει να γίνει: 2 εβδομάδες παράθυρο/προθεσμία για αιματολογική εκτίμηση όταν οι εφιδρώσεις συνοδεύονται είτε από σπληνομεγαλία ή λεμφαδενοπάθεια (Αγγλία).
Τελικά, αποτελεί ακόμα και σήμερα τεράστια πρόκληση ο γιατρός να ξεχωρίσει εάν πίσω από ένα τέτοιο σύμπτωμα κρύβεται κάτι, ή απολύτως τίποτα.