Λίγο λιγότερο κλινικά σήμερα. Η Μελφαλάνη, σε μεγάλες δόσεις, είναι το φάρμακο στο οποίο βασίζεται η αυτολογος μεταμόσχευση στο μυέλωμα εδώ και δεκαετίες. Είναι ένα κλασσικό χημειοθεραπευτικό που ανήκει στους αλκυλιωτικούς παράγοντες. Δρα δηλαδή απευθείας, καταστροφικά και μη ειδικά στο DNA, μην αφήνοντας τις διπλές έλικες να ξεδιπλώσουν και κατά συνέπεια αναστέλλοντας τη διαίρεση και πολλαπλασιασμό των κυττάρων του όγκου. Υπάρχουν δεδομένα που οδηγούν σε συσχέτιση μεταξύ της θεραπείας με υψηλές δόσεις μελφαλάνης (HDM), και της αύξησης του φορτίου μεταλλάξεων κατά την υποτροπή. Το οποίο αυτό αυξημένο φορτίο οδηγεί σε κλωνική πολυπλοκότητα, χωρίς όμως απ’ ότι φαίνεται – ή θα αναμέναμε- να επηρεάζει την μακροχρόνια έκβαση των ασθενών αυτών.
Οι υψηλές δόσεις μελφαλάνης (HDM) βελτιώνουν την επιβίωση χωρίς εξέλιξη νόσου (PFS) στο πολλαπλoύν μυέλωμα (MM). Οι αναλυτές βασίστηκαν και συνέκριναν δείγματα ασθενών που έλαβαν μέρος στη μελέτη IFM 2009, που συλλέχθηκαν τόσο κατά τη διάγνωση όσο και στην υποτροπή.
Με τη μέθοδο της εις βάθος ανάλυσης αλληλουχιών ολόκληρου του γονιδιώματος, χρησιμοποιήθηκαν δείγματα από 68 συνολικά ασθενείς, 43 που έλαβαν θεραπεία με RVD (συνδυασμός λεναλιδομίδης, μπορτεζομίμπης και δεξαμεθαζόνης) και 25 με RVD+HDM (Δηλαδή RVD και στη συνέχει Αυτόλογο Μεταμόσχευση με υψηλές δόσεις Μελφαλάνης). Αν και ο αριθμός των μεταλλάξεων ήταν παρόμοιος κατά τη διάγνωση και στις δύο ομάδες (7137 έναντι 7230, p=0,67), η ομάδα HDM είχε σημαντικά περισσότερες μεταλλάξεις κατά την υποτροπή (9242 έναντι 13383, p=0,005). Δεν παρατηρήθηκαν μεταβολές στη συχνότητα των αλλαγών του αριθμού αντιγράφων ή των δομικών παραλλαγών. Οι νεοαποκτηθείσες μεταλλάξεις τυπικά σχετίζονταν με βλάβη του DNA και θραύσεις στη διπλή έλικα και ήταν κυρίως στον μεταγραφόμενο κλώνο, ενοχοποιώντας άμεσα την χορηγούμενη κατά τη μεταμόσχευση Μελφαλάνη. Περιέργως, οι ασθενείς που έλαβαν HDM και πέτυχαν πλήρη ύφεση, ενώ είχαν σημαντικά περισσότερες μεταλλάξεις κατά την υποτροπή, είχαν παρόμοια ποσοστά επιβίωσης με τους ασθενείς με πλήρη ύφεση μετά από μόνο RVD. Αυτή η ομοιότητα δεν αποκλείεται να οφείλεται στο ότι τα δείγματα υποτροπής HDM έχουν σημαντικά περισσότερα νεοαντιγόνα. Νεοαντιγόνα είναι νέες πρωτεϊνικές αλληλουχίες που εκδηλώνονται αποκλειστικά από αυτά τα καρκινικά κύτταρα που έχουν υποστεί σωματικές μεταλλάξεις, και που παρουσιάζονται στον ίδιο τον οργανισμό από αντιγονοπαρουσιαστικά λεμφοκύτταρα. Τελικά οι αυξημένες γενετικές μεταβολές που προκαλεί κατά τη μεταμόσχευση η θεραπεία με Μελφαλάνη θα αποτελέσουν θέμα μελέτης της πολυπλοκότητας των κλώνων που καθορίζουν την ύφεση και την υποτροπή στο μυέλωμα.